Cranks & trapassen demontagetools

Wat zijn fiets cranks?

Een fiets crank is het onderdeel dat de trapas en het pedaal met elkaar verbindt. Het is een hefboom met aan het einde een bevestiging voor de trapper. Aan de linkerkant is de crank verbonden aan de trapas en aan de andere kant wordt het pedaal gemonteerd. Aan de rechterzijde van de crank komt het kettingblad. Je spreekt van een crankstel of crankset wanneer je het over de fiets cranks plus de daaraan gemonteerde kettingwielen hebt. Het crankstel en de trapas vormen samen het aandrijfsysteem van de fiets. De crank dient als het ware als een soort hefboom waarmee je kracht overbrengt op de ketting. Die ketting zet vervolgens de cassette en het achterwiel weer in beweging. Er zijn vier typen crankstellen: Single, Double, Compact en Triple. 

Single crankstel

Dit is een crankstel met één kettingblad. Deze variant wordt vaak gebruikt voor mountainbikes, gravel bike's en cyclo’s. 

Compact crankstel

Dit type is geschikt voor zowel vlak als bergachtig terrein. Het is eigenlijk de gouden tussenweg wat betreft de andere varianten. Dit crankstel is voorzien van twee tandwielen, waarbij het kleine tandwiel net even iets kleiner is dan bij een Double crankstel.  

Double crankstel

Ook deze variant is voorzien van twee tandwielen, welke groter zijn dan bij de andere typen crankstellen. Hierdoor zal je dus wat harder moeten trappen in bergachtige gebieden. Wel is het makkelijker om hogere snelheden te bereiken. Deze variant wordt daarom veel gebruikt door professionals.

Triple crankstel

Dit type crankstel komt uit de mountainbike wereld. Het crankstel biedt het lichtste verzet en heeft ook de meeste versnellingen, waardoor dit een goede optie is voor mensen die graag in de bergen fietsen. Dit verzet is wel een stuk zwaarder dan een Double of Compact crankstel.

De trapas

Aan het crankstel zit de trapas gemonteerd. De trapas is een metalen as met twee lagers. Aan het einde hiervan zitten krukassen. De trapas vormt samen met de pedalen, de fietsketting en het crankstel het aandrijfsysteem van jouw fiets. Het is dus van belang dat dit onderdeel goed werkt en dat je hem vervangt wanneer dit nodig is. Wanneer een trapas tikt of kraakt kan dat een teken zijn dat deze vervangen moet worden. Het is dan wel goed om even te checken of dit wellicht met alleen smeren voorkomen kan worden.  Wanneer je bij het testen ziet dat de cranks niet soepel of ongelijkmatig draaien, moeten de as en/of lagers gesmeerd of schoongemaakt worden. Als er speling op de lagers zit, is het tijd om de trapas te vervangen. Door middel van trapassen demontagetools als een trapas sleutel of een cranktrekker kun je gemakkelijk bij de trapas komen.  

Trapas sleutel

Als je trapas kapot is, kun je deze met een trapas sleutel gemakkelijk demonteren. Ook als je de kettingkast plaat achter de trapas moet vervangen is dit een prima tool. 

Cranktrekker

Met een cranktrekker kun je de crank van de trapas los maken. Als je de trapas of crank van jouw fiets wilt vervangen, heb je dit gereedschap zeker nodig. Wanneer je een nieuwe kettingkast op je fiets wilt monteren kan deze tool ook handig zijn.